De vastentijd heeft dit jaar een heel bijzondere dimensie gekregen. Wij katholieken – maar in toenemende mate ook protestanten - bereiden ons 40 dagen lang voor op het offer van Jezus aan het kruis en op zijn verrijzenis met Pasen. De vastentijd is voor ons een geschenk. Lang niet iedere katholiek ziet het zo maar het is wel het geval. Aan de hand van de mooiste teksten uit de Bijbel en andere meditatieve gedachten en oefeningen gaan we na hoe het met ons geloof staat en of we dat geloof wel voldoende uitdragen in woord en daad. Als een nuttig hulpmiddel vasten wij zelf ook een beetje: minder (lekker) eten en drinken, minder pleziertjes en wat we daardoor uitsparen geven we aan degenen die het in deze wereld moeilijk hebben. Daar worden wij zelf betere mensen van. En de wereld om ons heen ook. Dat is het geschenk dat de vastentijd ons geeft.
Die vastentijd is de laatste jaren steeds meer buiten de publiciteit geraakt. Aan de ramadan wijden de media elk jaar steevast veel aandacht maar het katholieke vasten is bij de gemiddelde Nederlander niet of nauwelijks bekend. Goed beschouwd is dat precies wat Jezus ons voorhoudt in Mattheus 6: Maar als gij vast, zalft dan uw hoofd en wast uw gezicht om niet aan de mensen te laten zien dat gij vast, maar vast voor uw Vader die in het verborgene is en uw Vader die in het verborgene ziet, zal het u vergelden. Toch is het jammer dat de vastentijd zo onbekend is geworden want die kan de wereld zoveel goeds brengen: meer respect voor onze medemens bijvoorbeeld en dus minder egoïsme, en meer zorg voor onze aarde. De apostel Paulus zegt het zo: De vrucht van de Geest is liefde, vreugde, vrede, geduld, vriendelijkheid, goedheid, trouw, zachtheid en matigheid. Dat kunnen we allemaal krijgen als we vasten en ons tot God keren in plaats van tot de Mammon. Maar een groot deel van de wereld laat deze kans elk jaar weer lopen.
En nu is er ineens de coronavirus-crisis. De hele wereld wordt gedwongen om te matigen. Iedereen wordt op zichzelf teruggeworpen en vraagt zich af: hoe kan dit en wat moeten we doen om uit deze ellende te komen. Het lijkt wel één grote vastentijd. Sommigen zien er een straf van God in. Dat lijkt mij zeker niet het geval. God wil alleen het goede voor ons maar wijzelf doen niet wat nodig is om deze aarde tot een soort voorportaal van het paradijs te maken. Maar deze crisis dwingt de wereld wel om na te denken over of we niet verkeerd bezig zijn. Zachtjes op de achtergrond hoort de rechtgeaarde christen de profeet Jeremia roepen Jerusalem, convertere ad Dominum Deum tuum, Jeruzalem, bekeert U tot de Heer uw God. De vraag is: maken wij van deze crisis een kans, een kans op een nieuwe start: met God en de medemens. God is er klaar voor, hij heeft alles gedaan wat hij kon om ons op de goede weg te helpen. Hij heeft zelfs zijn zoon voor onze zonden laten kruisigen. Zijn wij mensen bereid om ons tot hem te keren? Dan zal het geschenk van de vastentijd onze wereld blijvend ten goede veranderen. Bidden we dat het zo moge gaan.