In het parochieblad Sitio schreef pater Elias een verdiepend artikel over het feest van de Openbaring van de Heer. Dit jaar viert de Kerk Driekoningen op zondag 8 januari.
Het is best wel lastig om iets te schrijven over Driekoningen. De naam van het feest klopt al niet. Het waren namelijk geen koningen die het kindje Jezus kwamen vereren, maar ‘magi’, oftewel leden van de Perzische priesterkaste. Deze magi waren meesters van wetenschap en wijsheid, die in de oudheid nog nauwelijks van elkaar werden onderscheiden. Wie de sterren kende, wist hoe de wereld in elkaar stak en was wijs, want hij kon raad geven over gunstige en ongunstige tijden. En verder, we weten niet hoeveel magi er waren. We weten alleen, dat ze uit het oosten kwamen en drie giften meenamen voor de Koning der Joden, namelijk goud, wierook en mirre. Dat lezen we in het evangelie volgens Mattheus.
Over de herders en de stal (in feite een grot die misschien ook als stal werd gebruikt) lezen we in het evangelie volgens Lukas. De herders kwamen niet met kostbaarheden, maar alleen met hun eenvoud, verwondering en vreugde. Ze gaven dus vooral zichzelf. Dit wordt herdacht vooral bij het Kerstfeest van de westerse, katholiek en protestante gelovigen. Het bezoek van de magi daarentegen wordt benadrukt door de byzantijnse en oriëntaalse christenen, bij het feest van de Epifanie, op 6 januari. Epifanie betekent in het Grieks: ‘zichtbaar worden, verschijnen.’
Je zou eens kunnen overwegen, hoe deze beide dimensies nodig zijn om het mysterie van de Menswording van Gods Zoon te begrijpen, de Vleeswording van het eeuwige Woord van God. De armoede van de kribbe en het bezoek van de herders leggen de nadruk op de totale menselijkheid van Jezus Christus. Vanaf het begin tot aan de voltooiing van Zijn leven onder ons wordt alles bepaald door rauw en radicaal realisme, waar wij een voorbeeld aan mogen nemen. Tegelijkertijd mogen wij niet vergeten dat Hij de mens geworden Zoon van God is. Het minste dat Hij van ons mag verwachten, is dat we Hem aanbidden, net als de magi dat gedaan hebben. Dan mogen wij aan Hem vragen, wat de meest zinvolle en ultieme invulling van ons leven is – en dat is dan weer de wijsheid die alle denkers door de eeuwen heen gezocht hebben.
De geboorte van de Christus is de komst en de verschijning van de waarheid zélf in onze wereld. Daarom is het niet verbazingweekend dat Mattheus en Lukas eigenlijk ieder een dimensie van de universele kennis benadrukken. Aan de ene kant vertegenwoordigen de magi bij Mattheus de persoonlijk wijsheid, die we niet van onszelf hebben, die ons richt op het hemelse en ons verheft boven onszelf. Aan de andere kant zie je op de achtergrond bij Lukas de eenvoud en het realisme, die gediend zouden moeten worden door de echte objectieve wetenschap, die we zelfstandig moeten verkrijgen en bewaren.
En in de giften van de magi kun je natuurlijk de drie-eenheid herkennen; dat ligt er dik op. Door de drie-ene wijsheid die wij van God ontvangen kunnen wij Hem als dank een drievoudige goedheid aanbieden: onze liefde voor God, onze liefde voor de naaste en onze liefde voor onszelf. Wat God is niet alleen Liefde, maar ook Gave, die vanuit Hem voortkomt en weer naar Hem terugkeert in ons.